Spoedcursus 'Depressie voor dummies'. (Deel 3)

Hoi iedereen, voor we gaan beginnen aan deel drie van de spoedcursus ‘Depressie voor dummies’, wil ik even kwijt dat de reacties op deze spoedcursus echt ongelofelijk mooi zijn. Het aantal berichten dat ik mag ontvangen van mensen die in hetzelfde schuitje zitten of hebben gezeten is hartverwarmend. Nog mooier — klinkt misschien wat dubieus — is dat er mensen zichzelf herkenden in de verhalen en aan de hand daarvan besloten dat het toch wel verstandig zou zijn om professionele hulp te zoeken. Jullie mogen trots op jezelf zijn, eerlijk. Ik ben het sowieso.

Goed, vandaag deel 3. En een bijzonder lastige, ik heb lang lopen dubben of ik dit onderwerp überhaupt aan zou moeten kaarten, want binnen de taboesfeer rondom de psychische klachten heb je nóg een extra taboe: suïcide, zelfdoding. Of zoals het in de volksmond wordt genoemd: zelfmoord. Vind ik zelf niet zo’n prettig woord, dus ik hou het op suïcide of zelfdoding. De reden waarom ik het toch wil behandelen, is omdat het vandaag — 10 september — wereldwijde dag ter preventie van suïcide is. En ja, het is een heftig iets. Onbegrepen ook vaak. Ik wil het even gaan opsplitsen in twee categorieën: mensen die willens en wetens een puinhoop van hun leven hebben gemaakt en dit niet meer kunnen rechtbreien. En mensen die vanwege hun psychische klachten de overweging hebben gemaakt om uit het leven te stappen. De eerste groep kan ik niet over oordelen, over de tweede groep heb ik een wat beter beeld.

Depressies gaan regelmatig gepaard met suïcidale gedachten, ook ik heb ze nog regelmatig. Hoeft u niet van te schrikken hoor, ik ben niet praktiserend. Zelf schrik ik er tegenwoordig niet meer van, het hoort bij me op de een of andere manier. Het is ook geen serieuze overweging om die stap nog te maken, omdat ik nu weet dat na een donkere/inktzwarte periode uiteindelijk ook een tijd zal aanbreken dat het weer plezieriger gaat worden. Ik zie het als een soort escape knop, dat het een soort laatste redmiddel is voor als het heel slecht gaat. En dat geeft rust. Het is alleen een escape knop die ik nooit zal indrukken, omdat ik nu weet wanneer ik bij de professionals aan de bel moet trekken, voordat ik het écht als een optie ga beschouwen.

Egoïsten, zo worden ze vaak neergezet: de personen die zijn overgegaan op de laatste daad van hun leven. En dat is echt de verkeerde beredenering, het is vaak juist het tegenovergestelde van egoïsme. Je voelt jezelf overbodig, eigenlijk ben je van mening dat het voor iedereen het beste zou zijn als je er gewoon niet meer zou zijn. Dan ben je niemand meer tot last en heb je eindelijk de rust gevonden waar je al tijden naar op zoek bent. Als je in een periode zit dat het gewoon heel slecht met je gaat, dan is helder denken heel lastig. Vergelijk het met het gevoel dat je krijgt wanneer je woedend of boos bent, dan is het ook heel lastig om reëel te blijven en voor jezelf helder na te blijven denken. Achteraf denk je dan vaak: ‘Oké, dat had ik misschien anders aan moeten pakken’.

En zo werkt het bij suïcidale gedachten in donkere perioden vaak ook. Dan kun je voor jezelf zo lastig die knop omzetten om helder na te blijven denken, je wordt als het ware opgeslokt door je eigen gedachten. En dat blijft door je hoofd spoken, uren, dagen, weken, soms zelfs maanden. Uiteindelijk heeft je gedachten je er van overtuigd dat suïcide eigenlijk het beste en de enige uitweg voor je is.  En om daar zonder gespecialiseerde hulp uit te komen, daarvoor moet je echt zo sterk in je schoenen staan. Terwijl dat juist het grootste probleem is: je staat niet sterk in je schoenen. Op dat soort momenten ben je gewoon echt mensen nodig die je tegenspreken, dat het wél de moeite waard is om te blijven leven. Dat er uiteindelijk wél een betere periode gaat aanbreken. Want zelf heb je daar dan soms de kracht en het benul niet meer voor.

Het zou heel goed kunnen dat mensen dit lezen en het totaal niet eens zijn met deze bevindingen, dat kan. Het is niet mijn bedoeling om mensen/nabestaanden op welke manier dan ook te kwetsen. Mocht u dat gevoel toch krijgen, dan spijt me dat zeer. Dit verhaal is tot stand gekomen door mijn eigen bevindingen + verhalen die ik heb gehoord van andere personen met psychische klachten. Er is niks zo persoonlijk als het eigen brein en iedereen maakt gebeurtenissen op zijn eigen manier mee.